Soja heeft een bewogen geschiedenis. Het ene moment wordt het geprezen als superfood, het andere moment als mogelijk toxisch bestempeld. Deze tegenstrijdige berichten hebben geleid tot onzekerheid over het eten van tofu, tempeh, sojamelk, edamame en miso vanwege gerapporteerde verbanden tussen sojaconsumptie en kanker.
Toch is soja een geweldige eiwitbron voor wie een veganistisch of vegetarisch dieet volgt. En zoals je misschien hebt gemerkt, bevatten veel vegetarische en vegan recepten op Centr sojaproducten.
In tegenstelling tot sommige plantaardige eiwitten wordt soja-eiwit beschouwd als een volledig eiwit, met alle negen essentiële aminozuren.
“Vanuit voedingsoogpunt is soja een echte winnaar,” vertelt Advanced Sports Dietitian Lisa Middleton. “Sojaproducten hebben een hoogwaardige balans van aminozuren om eiwitbehoeften te ondersteunen, vooral voor actieve vegans. Daarnaast zijn ze een nuttige bron van calcium en bieden ze veelzijdige smaak- en textuurmogelijkheden voor een plantaardige levensstijl.”
Dus wat is het probleem?
Soja bevat isoflavonen, een soort plantaardig oestrogeen (fyto-oestrogeen) dat qua werking lijkt op menselijk oestrogeen. Hier wordt het ingewikkeld. Sommigen claimen dat fyto-oestrogenen een positief effect hebben (zoals verlichting van opvliegers, bescherming tegen osteoporose en hormonale kankers), terwijl anderen ze in verband brengen met borstkanker, schildklierproblemen en dementie.
“Onderzoeken hebben gekeken naar de impact van soja op verschillende gezondheidsproblemen, vaak met gemengde of neutrale resultaten bij aandoeningen zoals hoog cholesterol, borst- en prostaatkanker, cognitieve functie, schildklierfunctie en vermindering van menopauzeklachten,” legt Lisa uit.
“Het effect van fyto-oestrogenen is waarschijnlijk zwak en kan zowel pro- als anti-oestrogene effecten hebben. Het hangt af van factoren zoals etniciteit, leeftijd, hormoonspiegels en het type sojaproduct.”
Harvard publiceerde recent een uitgebreide analyse en concludeerde dat “soja een voedingsrijke bron van eiwitten is die veilig meerdere keren per week kan worden gegeten en waarschijnlijk gezondheidsvoordelen biedt – vooral als vervanging voor rood en bewerkt vlees”.
Hoeveel en welk type?
Verschillende sojaproducten bevatten verschillende hoeveelheden isoflavonen. Miso, natto en sojabonen bevatten doorgaans meer per portie dan sojamelk, tofu of sojakaas.
Maar Lisa benadrukt dat producten met veel isoflavonen niet per se “slecht” zijn – alleen raadt ze aan om deze niet voortdurend te eten.
Ze adviseert een vegan of vegetarisch weekmenu met tot vier porties soja, voor zowel voeding als variatie: “meer tofu/edamame, tempeh en miso … en sojabonen wat minder vaak”.
De kern
Uiteindelijk is meer onderzoek nodig om een definitief antwoord over soja te geven.
“Omdat we een mix van volledige voedingsmiddelen eten en niet enkel losse voedingsstoffen, begrijpen we nog niet volledig hoe verschillende voedingsmiddelen onderling samenwerken en hun invloed op de gezondheid,” legt Lisa uit.
“Onderzoek naar soja en gezondheid is nog steeds gemengd, ook al eten mensen in landen met hoge sojaconsumptie veel sojaproducten en genieten ze van een goede gezondheid. Belangrijk is ook dat resultaten uit dierproeven of laboratoriumonderzoek niet altijd toepasbaar zijn op mensen – kijk verder dan de krantenkop en let op hoe het onderzoek is uitgevoerd voordat je conclusies trekt.”
Laat een reactie achter
Deze site wordt beschermd door hCaptcha en het privacybeleid en de servicevoorwaarden van hCaptcha zijn van toepassing.